Wolfsburg, kampioen van de Bundesliga 2008/09

Het is altijd mooi om terug te denken aan die momenten waarop onverwachte teams boven zichzelf uitstijgen en kampioen worden. Dit gebeurt in het voetbal vaker dan in andere sporten, en daarom is voetbal ook wereldwijd de populairste sport. Dit verhaal gaat over het Wolfsburg-team van het seizoen 2008-09, dat erin slaagde om zijn eerste en tot op heden enige Bundesliga-titel te winnen.

Wolfsburg-vlag

Geschiedenis van Wolfsburg

De eerste versie van Wolfsburg ontstond in 1938 als een voetbalclub voor arbeiders uit de gelijknamige stad, die bij Volkswagen werkten. Wolfsburg is historisch gezien een van de bekendste voorbeelden van bedrijfsclubs in het wereldvoetbal en een van de weinige clubs die nog steeds verbonden is aan het bedrijf dat het oorspronkelijk oprichtte.

Met de oprichting van de Bundesliga in 1963 begon de club in de tweede divisie en zakte later zelfs naar het derde niveau. In de jaren 90 kende Wolfsburg een keerpunt, waarna het de promotie naar de Bundesliga afdwong. Sindsdien heeft de club, met wisselend succes, standgehouden op het hoogste niveau. Tot 2009 had Wolfsburg nog nooit een grote prijs gewonnen, wat de Bundesliga-titel des te specialer maakte.

Felix Magath
©
Felix Magath

De trainer: Felix Magath

Felix Magath was een uitstekende middenvelder in de late jaren 70 en vroege jaren 80, die het grootste deel van zijn carrière bij Hamburger SV doorbracht. Hij was een van de architecten van de beste periode uit de clubgeschiedenis, waarin HSV drie Bundesliga-titels, een Europacup II en de Europacup I (de huidige Champions League) won. Daarnaast speelde hij meer dan 40 interlands voor West-Duitsland en won hij met die ploeg het EK van 1980.

Na zijn carrière, die door een knieblessure voortijdig eindigde, werd Magath tussen 1986 en 1992 technisch directeur bij verschillende clubs. In 1995 begon hij zijn succesvolle trainerscarrière, toevallig bij zijn oude club Hamburger SV.

In zijn eerste jaren als trainer verwierf Magath een reputatie als een "brandweerman" - een coach die werd ingeschakeld wanneer een club in nood verkeerde. Hij had korte periodes bij clubs als Hamburg SV, Nürnberg, Werder Bremen en Eintracht Frankfurt. In 2001 kreeg hij bij Stuttgart een dubbele functie als trainer en technisch directeur. Hij transformeerde de club van een degradatiekandidaat naar een stabiele subtopper.

Toen hij Stuttgart overnam, stonden ze onderaan de ranglijst, maar hij wist het team te redden. In de daaropvolgende seizoenen eindigde Stuttgart als tweede (wat kwalificatie voor de Champions League opleverde) en vierde. Bovendien gaf Magath talenten uit de jeugdopleiding een kans, zoals Andreas Hinkel, Timo Hildebrand, Mario Gomez en Kevin Kuranyi, die later allen voor het Duitse nationale team zouden spelen. Ook hielp hij spelers als Aleksandr Hleb en Philipp Lahm aan het begin van hun succesvolle Europese carrières.

In 2004 besloot Bayern München de legendarische Ottmar Hitzfeld te vervangen door Magath, met groot succes: in zijn eerste twee seizoenen won hij de dubbel (Bundesliga en DFB Pokal). Maar een slechte start van het seizoen 2006-07 en meningsverschillen met het bestuur leidden ertoe dat Bayern hem ontsloeg.

In 2007 nam Magath de baan bij Wolfsburg aan, op voorwaarde dat hij zowel trainer als technisch directeur zou worden. Volgens sommige bronnen was hij bovendien extra gemotiveerd om "wraak" te nemen op Bayern voor de manier waarop hij daar was weggestuurd.

Seizoen 2008-09

Zodra hij arriveerde, begon Magath spelers aan te trekken die pasten bij zijn spelidee, zoals Grafite, een lange Braziliaanse spits afkomstig van het Franse Le Mans, Edin Dzeko, destijds een relatief onbekende Bosnische spits uit de Tsjechische competitie, Josué, Sascha Riether en Marcel Schäfer. Daarnaast haalde hij enkele spelers binnen die hij vertrouwde of al kende, zoals Christian Gentner.

Ze waren allemaal relatief jong, maar hadden ervaring op hoog niveau en waren ideaal om het spelsysteem van Magath te adopteren. Tijdens de winterse transferperiode arriveerde Diego Benaglio, de Zwitserse doelman die eerder onder Magath bij Stuttgart had gespeeld en die overkwam van het Portugese Nacional om eerste keus onder de lat te worden. Ook werd de Japanse middenvelder Makoto Hasebe gehaald, die uiteindelijk meer dan 15 seizoenen in de Bundesliga zou spelen.

Met deze versterkingen liet het team aanzienlijke verbeteringen zien en eindigde als vijfde, tien plaatsen hoger dan het seizoen ervoor. Toch was dit niet genoeg voor Magath. Daarom legde hij voor het seizoen 2008-09 de lat nog hoger en tekende hij Zvjezdan Misimovic, een Bosnische spelmaker geboren in Duitsland, die een uitstekend seizoen bij Nürnberg achter de rug had en de aangever kon worden die zijn spitsen nodig hadden. Daarnaast voegde hij extra ervaring toe aan het team door de Italiaanse wereldkampioenen van 2006, Cristian Zaccardo en Andrea Barzagli, aan te trekken.

Het spelsysteem en de weg naar de titel

Het team speelde in een 5-2-1-2-formatie, met Misimović achter Dzeko en Grafite als de belangrijkste aanvallende opties. Dit systeem bracht in eerste instantie niet de gewenste resultaten, want tot eind januari bleef het team wisselvallig presteren. Wolfsburg had echter het geluk dat ook hun concurrenten in de titelstrijd, Hertha BSC en Bayern München, moeite hadden om consistent te presteren. Vanaf speeldag 19 begon Wolfsburg aan een sterke zegereeks, waardoor de kansen op de Bundesliga-titel aanzienlijk toenamen.

Speeldag 26: De cruciale overwinning op Bayern München

Op speeldag 26 verkeerde Wolfsburg in uitstekende vorm en ontving het Bayern München in de Volkswagen Arena. Op dat moment stond Hertha BSC bovenaan de Bundesliga, één punt voor op de directe achtervolgers Bayern en Wolfsburg. De Berlijnse koploper speelde tegen Borussia Dortmund, dat in zijn eerste seizoen onder leiding stond van een zekere Jürgen Klopp.

In Wolfsburg kwam Magaths team op voorsprong dankzij een doelpunt van Christian Gentner, maar vlak voor rust maakte Luca Toni gelijk voor Bayern. In de tweede helft sloegen Dzeko en Grafite echter keihard toe: beiden scoorden twee keer, waarbij het tweede doelpunt van Grafite wordt beschouwd als een van de mooiste in de geschiedenis van de Bundesliga. Wolfsburg won met 5-1 en Magath kwam een stap dichter bij het voltooien van zijn "wraak" op Bayern.

Diezelfde speeldag verloor Hertha BSC met 3-1 van Dortmund, waardoor Wolfsburg de koppositie in de Bundesliga overnam - een positie die ze niet meer zouden afstaan. Vanaf dat moment bleef het team winnen, met uitzondering van twee verrassende nederlagen tegen Le Mans en Stuttgart.

Het duo Dzeko - Grafite

De Bosniër en de Braziliaan vormden een spitsenduo dat zijn gelijke nauwelijks kende in de geschiedenis van de Bundesliga. Edin Dzeko scoorde 26 doelpunten en Grafite 28, wat samen 54 goals betekende. Hiermee verbraken ze het vorige record van een spitsenduo in de Bundesliga, dat sinds 1972 op naam stond van Gerd Müller en Uli Hoeneß met 53 doelpunten.

Opmerkelijk is dat Dzeko in zijn eerste seizoen in Duitsland slechts 8 goals maakte en Grafite 11, waardoor niemand had verwacht dat ze samen zo'n explosief seizoen zouden beleven. Hun buitengewone prestaties leidden Wolfsburg naar een totaal onverwachte Bundesliga-titel.