Red Star, één van de grote verrassingen van de Europacup
Als we de recente geschiedenis van de UEFA Champions League even doornemen, kunnen we vaststellen dat er sinds de finale van de editie 2003-04, waarin het FC Porto van Jose Mourinho deelnam en de competitie won, geen club meer is geweest die niet tot de top vijf van Europa behoort (Spanje, Engeland, Italië, Duitsland en Frankrijk) en als we de hele periode vanaf 1992-93 (seizoen waarin de naam van de competitie is veranderd) in aanmerking nemen, zouden we nog maar twee gevallen hebben die vergelijkbaar zijn met die van de Portugese club: Louis van Gaal's Ajax in 1995 en 1996, vlak voor de toepassing van het Bosman-arrest.
Geschiedenis van de Red Star
De club ontstond in 1945 in de context van de Tweede Wereldoorlog, toen een groep jongeren uit een amateurvoetbalcompetitie besloot in Belgrado een sportinstelling op te richten die als enige in het gebied zou overleven van alle clubs die voor en tijdens de oorlog waren opgericht. De club groeide snel en wist in 1951 de eerste Joegoslavische competitie te winnen, na in de twee voorgaande edities tweede te zijn geworden. Dat was de eerste stap voor een club die een van de gebruikelijke kanshebbers voor de titel zou worden en die op lokaal niveau verschillende titels zou winnen.In het midden van de jaren tachtig begon de club een zoektocht naar de beste talenten op Joegoslavisch grondgebied met de bedoeling zijn rivalen voor te blijven en op die manier kwamen enkele namen binnen zoals Prosinecki, Savicevic, Jugovic of Mihajlovic, waarvan sommigen deel uitmaakten van het Joegoslavische kampioensteam in de categorie onder 20 jaar. In 1990 nam de club Ljupko Petrovic in dienst, een manager in opkomst nadat hij in 1988 met Spartak Subotica het kampioenschap van de tweede divisie had gewonnen en het jaar daarop de Joegoslavische competitie met Vojvodina.
De Europacup van 1991
In die tijd werd de Europacup alleen gespeeld door de kampioenen van elke competitie en als kampioen van Joegoslavië was Red Star een van de deelnemers aan de competitie. In dat scenario begon de ploeg uit Belgrado het toernooi tegenover het Zwitserse Grasshopper, dat ze met een totaalscore van 5-2 zouden verslaan, nadat ze de Zwitsers in de tweede wedstrijd aanzienlijk hadden verslagen.In de volgende ronde wachtte Glasgow Rangers, dat op dat moment absoluut dominant was in de Schotse competitie en net zijn tweede van de negen opeenvolgende competities had gewonnen. In dit geval zou Red Star in de eerste wedstrijd de klus klaren door de Schotten met 3-0 te verslaan. In de kwartfinale zou Dynamo Dresden niet veel weerstand bieden en beide wedstrijden met 3-0 verliezen, de eerste door sportieve redenen en de tweede door incidenten veroorzaakt door de fans van de Duitse ploeg.
De finale
In Joegoslavië werd de vreugde over de prestatie van Red Star overschaduwd door de groeiende spanning tussen de verschillende staten waaruit het land bestond en die zich wilden afscheiden op zoek naar onafhankelijkheid. In deze context werd een finale gespeeld in het stadion van San Nicola de Bari, met als verrassing een Frans team dat een aanzienlijke financiële investering had gedaan en beschouwd werd als een van de eerste clubs (misschien wel de eerste) die een dergelijke investering kreeg van een miljonair, een praktijk die in het voetbal heel gewoon is geworden.Marseille had namen als Chris Waddle, Jean-Pierre Papin, Abedi Pele of Jean Tigana en Dragan Stojkovic, een grote Joegoslavische middenvelder die naar de Franse club was gekomen van Red Star, waar hij geweldige prestaties had geleverd. Marseille had zich gekenmerkt door zeer goed te profiteren van tegenaanvallen dankzij het grote talent dat ze in de aanval hadden en om die reden vroeg coach Petrovic, die veel van de wedstrijden van de Fransen analyseerde, zijn spelers het balbezit op te geven en ging hij zelfs zover dat hij hen vroeg de bal terug te geven aan de OM-spelers telkens als ze hem terugkregen.
De Joegoslavische coach had de wedstrijd gepland op 0-0 en winnen op strafschoppen met een redding van veteraan-doelman Stevan Stojanovic en bijna alsof het een toekomstvisie was, was de wedstrijd erg saai en concentreerde Red Star zich alleen op verdedigen. Het bleef bij een saai 0-0 gelijkspel en het werd strafschoppen waar Stojanovic het eerste schot van Manuel Amoros zou stoppen. Dit was het enige verschil tussen beide teams en het zou hem uiteindelijk de eerste en tot nu toe enige Europese beker voor een Balkanclub opleveren.
Ondanks deze grote prestatie en het feit dat het team een geweldige vertegenwoordiging was van Joegoslavië als natie, omdat het een mengeling was van Serviërs, Montenegrijnen, Kroaten, Bosniërs en Macedoniërs, die samen de top van het Europese voetbal bereikten, kon dit niet voorkomen dat de oorlog uitbrak en dit zou leiden tot het verdwijnen van dat geweldige Red Star-team. De getalenteerde spelers van het Joegoslavische team verlieten de instelling, voor het merendeel, richting Italië en Spanje, de belangrijkste competities in Europa op dat moment.
